Televizyon İzlerken Çocuğumun Beyninde Neler Olur?
Yaşına uygun süre sınırının çok üzerinde televizyon izleyen çocuklarla yapılmış çalışmalarda;
- TV izleme süresi arttıkça hipotalamus, septum ve sensorimotor alanlardaki bölgesel gri madde hacminde uzunlamasına bir artış olduğu ortaya çıkmıştır. Yani fazla televizyon izleyen çocuklarda beyinlerindeki saldırganlıkla ilgili bölümlerde negatif yönde bir değişiklik olduğu görülmüştür. Çocuklar tarafından izlenilen televizyon şovlarının şiddet içerikli olmasının çocukların şiddet davranışı göstermesini etkilediği sonucuna ulaşılmıştır.
- Ayrıca medyadaki şiddeti izleme süresinin de saldırganlık davranışını artırdığı yine çalışmalarla ortaya konmuştur.
- Aşırı televizyon izlemenin sözel zekâ katsayısı üzerine olumsuz etkileri doğrulanmıştır.
- Televizyon izlemenin sözel çalışma belleği dahil sözel beceriler üzerinde zararlı etkileri de olduğu görülmüştür.
- Televizyon izlemenin sadece sözel beceriler üzerinde değil, çocukların bilişsel yetenekleri, dikkatleri, davranışları ve akademik performansı üzerinde zararlı etkileri olduğu farklı bilimsel çalışmalarla ortaya konmuştur.
Çizgi Film İzlerken Çocuğumun Beyninde Neler Olur?
Uzun süreli çizgi film izlemenin çocuklar üzerindeki etkisinin incelendiği araştırmalarda;
- Çocuklar hem çizgi film hem de film izlerken beyinlerinde medial in etkinleştiği, ancak yetişkinlerde sadece gerçek karakterlerin beynin bu bölgesinin etkinleşmesine neden olduğu, yani çocukların çizgi ve gerçek arasındaki ayrımı yetişkinler gibi yapamadıkları ve izlediklerinden bizlerden daha fazla etkilendikleri sonucu ortaya konmuştur.
- 3-4 yaşlarındaki çocukların izledikleri videolarda oyuncuların canlandırdıkları duyguları gerçekten deneyimledikleri ve gerçek hayatlarında da aynı duygusal durumlara sahip olduklarını düşündükleri bulunmuştur.
- Ayrıca çocuklarda saldırganlığa, uyum düzeyinde düşüklüğe, odaklanma sorunlarına, dikkat dağınıklığına neden olduğu ortaya konmuştur.
Çocuk Televizyon İzlediği Her Dakika
- Kitap okumaktan,
- Ailecek geçirilecek güzel zamanlardan,
- Dışarıda alınacak temiz havadan,
- Oyundan,
- Resim yapmaktan, yazı yazmaktan
uzak kalıyor demektir. Çocuğu geliştirecek olan da televizyon değil, oyun ve sosyal etkileşimdir.
Bunca araştırma bulgusundan sonra aslında ne yapmamız gerektiği oldukça açık. Özellikle erken çocukluk döneminde içeriğin kontrolü bizlere kalmış. Çocuklarımızın ne izlediğini bileceğiz, arada sırada yanlarına oturup birlikte izleyeceğiz, izledikleri hakkında sohbet edeceğiz. Hadi formülleştirelim ve buna 3ET kuralı diyelim.
Kontrol Et – Eşlik Et – Sohbet Et
Kontrol Et: Çocuğun izlediklerini önce sen izle.
Eşlik Et: Çocuk televizyon izlerken arada sırada ona eşlik et ve onunla birlikte izle.
Sohbet Et: Çocuğun izlediği film/çizgi filmden sonra izledikleri hakkında sohbet et.
3ET kuralına uyduğumuz zaman hem çocuklarımızın izlediği içeriğe hâkim olacak hem çocuklarımızla keyifli vakit geçirmiş olacak hem de televizyonun zararlı etkilerini en aza indirmiş olacağız.
Yazımız, Doç. Dr. Saniye Bencik Kangal’ın Çocuğumun Beyninde Neler Oluyor? kitabından alınmıştır.
Tüm kitaplarımıza ulaşmak için tıklayın.
