2 YAŞ SENDROMU

Herkesin bir akıl hocası var değil mi? Benim ki Sibel Hanım… Uzm. Sibel ÖZKIZIKLI uzun yıllar Hacettepe Beytepe Anaokulunun müdürülüğü ve eğitim uzmanlığını yaptıktan sonra akademik kadromuza katıldı. İyi ki de geldi. Her sabah ona uğramadan odama geçmem. Demir’le yaşadığım her problem durumunda “yaaa Sibel Hanımm bu normal di miiii” diye ona ağlarım. Hem mesleki deneyimine hem de annelik tutumlarına dayanarak verdiği gerçekçi önerilere ve örneklere bayıldığım Sibel Hanım beni kırmadı ve bu röportajı gerçekleştirdik 🙂

“Çocuklar için sağlıklı bir benlik algısı geliştirmenin en güçlü yolu sevildiklerini bilmektir.  Bu sevgi olmaksızın, çocukların kendilerini önemli ve değerli hissetmeleri zordur. Eğer çocuklar, anne babalarının dünyalarındaki yerlerinin güvenli olduğunu bilirlerse, daha büyük dünyaya da güven içinde geçebilirler” diyerek sözlerine başladı uzmanımız… Vee soru yağmuru başladı:)

Sibel Hanım Nedir bu 2 Yaş Sendromu?

2 yaş sendromu çocukların ruh hallerindeki değişiklikler, öfke nöbetleri ve “hayır” kelimesinin kullanımıyla karakterize olan genellikle 18 – 36 aylar arasında görülen normal bir gelişimsel basamaktır. 2 yaş sendromu genellikle çocukların kendi bağımsızlık arzuları ile ebeveynlerine olan bağımlılıkları arasındaki çatışma ile meydana gelir. Bu dönem çocuğun asi, uyumsuz, dengesiz, inatçı, olumsuz olduğu dönemdir. Bu şekilde davranan çocuğun davranışları da anne babaları endişelendirir. Anne ya da baba kontrolü kaybediyorum korkusuyla, çocuğu, olması gerekenden daha çok denetlemeye, kısıtlamaya çalışır. Hareket ve davranışları kısıtlanan çocuk ise öfkelenir, istediğini yapmakta direnir ve daha çok kısıtlandığında saldırgan davranışlar içine girer. Kafasını duvarlara çarpma, ısırma, çimdikleme, vurma vb. davranışlar sergiler. Eğer anne ve babalar bu dönemde çok katı bir tutum sergilerlerse inatçılık ve direnç çocukta kalıcı hale gelebilir.

Pekiiii Bu Dönemde Görülen Öfke Nöbetlerini Başlamadan Önleyebilir miyiz?

Bunun için çocuğun verdiği sinyalleri iyi değerlendirmek ve aşağıda ki noktalara dikkat etmek gerekir.

Yorgunluk veya açlık belirtilerine bakın. Bu yaştaki çocuklar kendi ihtiyaçlarını karşılamada yetersizlerdir. Yorgunluk, açlık gibi durumlarda çaresiz kaldıklarında öfkelenirler. Onların ne hissettiklerini bilemediklerini ve hissettikleri şeyleri anlatamadıklarını unutmayın.

Artan stres belirtilerine bakın. Özellikle çocuğunuzdan acele etmesini istediğinizde… Yapabildiğinden daha hızlı olmasını istediğiniz zaman çocuklarda duygusal anlamda bir çöküş yaşanır.

Yaklaşan öfke belirtileri arayın. Çocuklar kendi hayatlarının kontrolünü kazanmak isterler. Bu süreçte “hayır” kelimesini kullanmanız büyük bir öfke nöbetine sebep olabilir. “Hayır” kelimesini kullanmadan önce kendi hayatınızı kolaylaştırmak için mi yoksa çocuğunuzun iyiliği için mi olduğuna karar verin

Giderek artan hayal kırıklığı belirtilerine bakın. Giderek artan hayal kırıklıkları bir öfke nöbeti yaratacaktır. Çünkü çocuğunuz neden masanın üzerine tırmanmaması gerektiğini ya da neden daha fazla televizyon izleyemeyeceğini, neden oyuncaklarını paylaşmak zorunda olduğunu anlayamayacaktır.

Sıkıntı belirtilerine bakın. Sizden ayrılması ya da kendi kişisel alanını başka bir çocukla paylaşması gibi kaygı verici durumlar öfke nöbetine sebep olabilir.

Eveeettt Asıl Sorumuza Gelelim Öfke Nöbetleriyle Nasıl Başa Çıkılır?

Öfke nöbetlerini engellemenin en iyi yolu çocuğunuza kontrolün onda olduğunu hissettirmenizdir. Çocuğunuza “seçim içinde seçim” sunun. Örneğin alışverişe giderken “Elimi mi tutmak istersin yoksa bebek arabandan mı tutunmak istersin?” diyerek ya da “Kırmızı kazağını mı yoksa yeşil kazağını mı giymek istersin?” diyerek seçim sunabilirsiniz. Böylece çocuğunuz bu tip durumlarda kontrolün kendisi olduğunu hissedecektir.

Bu yaş çocuklarıyla su oyunları, toprak ve kum oyunları, ses çıkaran, vurmalı, takıp çıkarmalı oyuncaklarla oynamak merak ve saldırganlık dürtülerini boşaltma, yönlendirme açısından uygun oyun ve oyuncak seçenekleridir.

Çocuğunuzun öfkesini kişisel bir tepki olarak algılamayın. Kendinize öfkenin size yönelik olmadığını, bunun çocuğunuzun duygularındaki değişimden kaynaklandığını hatırlatın. Her ne kadar zor olsa da sesiniz sakin, beden diliniz rahat olsun. Alçak bir sesle konuşun ve eğer çocuğunuz tehlikede değilse onu olduğu yerden kıpırdatmadan onun neden kızgın/üzgün olduğunu anladığınızı ifade edin.

Öfke nöbetini çözmek için akıl yürütmeye çalışmayın. Çocukların öfkelerine mantıkla yaklaşmak sorunu çözmeye yaramaz. Çocuklar bu yaşta mantıklarıyla hareket etmezler ve bu yüzden öfkeli olduklarında konuşmak istemezler. Bu durumda yapabileceğiniz en iyi şey çocuğunuzun dikkatini başka yöne çekmektir ya da eğer çocuğunuz izin verirse ona sarılabilirsiniz.

Peki Son Olarak Ebeveyn olarak 2 Yaş Sendromuyla Karşı Karşıya Geldiğimizde Neler Yapmamalıyız?

2 yaş sendromu anne ve babalar için zorlu bir dönemdir. Fakat bu dönemde çocuğunuzun hareket gelişiminde, zihinsel gelişiminde, dil gelişiminde ve sosyal duygusal gelişimindeki değişimler sürmektedir. Kelime dağarcıkları artmakta, kendi başlarına bir şeyler yapma arzusu gelişmekte ve çevrelerini keşfetmeye başlamaktadırlar. Ancak hala istedikleri hızda hareket edemiyor olmaları, ihtiyaçlarını açık bir şekilde ifade edememeleri ve duygularını kontrol edememeleri hayal kırıklığına ve öfke nöbetlerine yol açmaktadır. Diğer bir deyişle 2 yaş sendromu meydana gelmektedir…

Bu dönemde;

• Çocuğun eğitiminde gelişimsel özellikleri dikkate alınmalıdır,
• Fazla kuralcı olunmamalıdır,
• Fazla baskıcı olunmamalıdır,
• Çocuğun kendi yetilerini tanıyıp kullanmasına fırsat tanınmalıdır,
• Gerektiğinde sınırlayıcı bir tutum izlenmelidir,
• Anne-baba arasına tutarlı bir disiplin anlayışı olmalıdır, değişken tutumlardan kaçınılmalıdır,
• Bu öneriler doğrultusunda hem çocukla ana-baba arasındaki gerginlikler en aza indirgenmiş olur, hem de çocuk dönemsel olarak sağlıklı bir gelişim çizgisine doğru desteklenmiş olur.

Bunlara ek olarak;

• Kendi duygularınızı karıştırmanız durumu daha da kötü bir hale getirecektir.
• Cezalandırmayın. Öfke nöbetlerinden dolayı çocukları cezalandırmak hiçbir şeyi çözmeyecektir. Yapmanız gereken en önemli şey öfkenin sebebini anlamak ve onu çözmeye çalışmaktır.
• Öfke nöbeti sonrası çocuğunuza sarılın. Bu onun öfke davranışını görmezden geldiğiniz anlamına gelmez. Öfkeli bir çocuk üzgün ve bunalmıştır, sizin onu rahatlatmanıza ihtiyacı vardır.
• Özellikle kalabalık ortamlarda diğer insanların ne düşündüğünü önemsemeyin. Onlar sizi ve çocuğunuzu tanımıyorlar.
• Öfkesinin geçmesi için çocuğunuza rüşvet teklif etmeyin, bu şekilde ona bir şey öğretemezsiniz.

Veeee Röportaj sonunda bir fotoğraf çekelim.

İşte sorularımızı sabırla yanıtlayan uzmanımız, Çocuk Gelişimi Uzmanı Sibel Özkızıklı’ya bu harika röportaj için çook teşekkür ediyoruz.

Daha fazla bilgi için sitemizdeki videolarımızı izleyebilirsiniz.

İnstagram hesabımızdan güncel paylaşımlarımızı takip edebilirsiniz. 

Güncel makalelerimizi okumak için blog sayfamızı ziyaret edebilirsiniz.